23 Haziran 2018 Cumartesi

Zorba’nın Balkon Konuşması ve Devrilişi


Ümit Kireççi
...
İşin özü o ki Amerikan desteğiyle başa geçen, yine Amerikan marifetiyle koltuğundan edilir. İktidara gelindiğinde çıkılan balkon, aynı iktidarın kaybedildiği yer olur. Zorba, geçmişten ders almak yerine kendisine özel bir muamele bekleyince dünkü dostunun düşman olduğunu, dostlarının dün düşman dediklerinin yanında yer aldığını görür son nefesini verirken, balkonundan düşerken.

Balkon sahnesi manidardır: Halk çığlıklar atarak tezahürat yapmakta, konfetiler atmakta, bayrak sallamaktadır. Balkondaki iktidar sahibi Zorba ve yandaşı Amerikalılar bu sahneye bakarak bir diktatörlüğü bitirmiş olmanın tadını çıkarıyor gibidirler.

Reed Richards – Zorba, bu insanların en son ne zaman bu kadar mutlu olduklarını hatırlamıyorum.

ZorbaHepsi sizin sayenizde dostlarım. Dr. Doom’u kovup, demokrasimizi onardınız.Sizi asla unutmayacağız. Hemen demokratik partiler kurulacak, seçimlere gidilecek.  Elbette kavgalar çıkacaktır, ancak bu halkın iyiliği için olacak. Manyak bir kuduruğun keyfini yaymak için değil. Bugün Latveria’nın en gururlu günü.

Bu konuşma Fantastik Dörtlü’nün 201. Sayısının ilk sayfalarında gerçekleşti. Zamanında Türkçesi de yayınlanmış olan bu hikayede anlaşılacağı üzere kahraman dörtlü, ezeli düşmanları Latveria diktatörü Dr. Doom’un devrilmesinde Zorba ve isyancılarına yardım etmiş, demokrasinin geri gelmesini sağlamışlardır. Bu balkon konuşması da bunun ardından gerçekleşmiştir. Peki ama tam süreç nasıl işlemiştir. Daha da önemlisi, vaat edilen demokrasi gelmiş midir?

Doom’a karşı isyan hareketi ve Fantastik Dörtlü’nün bu isyan hareketine dahil olması aslında 198. sayıda gerçekleşmiştir. Dörtlü, Zorba’yla ve onun isyancılarıyla tanışmış, yer altına inmiş, Dr. Doom’un çılgın planını öğrenmiştir. Doom, iki ayrı planı harekete geçirmiştir. Bunlardan biri “oğlum” dediği genci güçle donatmaya ve yerine veliaht göstermeye hazırlanmaktadır. Diğeri ise heykelini yaptırmaktadır. Daha sonra Birleşmiş Milletlere göndermeyi düşündüğü heykelden yayılacak ışınlar herkesi delirtecek, delegeler birbirini boğazlayacak, belki de ülkeler arasında savaşlar başlayacaktır.

Zorba, mağdur edebiyatıyla çıkar Reed Richards’ın karşısına. Üç arkadaşı da Doom’a esir düşmüş olan Reed onu dinler ve inanır söylediklerine. Sonuçta Doom bir diktatördür ve devrilmesinin herkese yararı olacaktır.

199. sayıda yer altı hareketinin örgütlediği halk saraya yürür. Halkını dinlemeyen Doom halkın iradesi karşısında geri adım atarken saraya sızan isyancılarla büyük bir mücadeleye girişerek, kaybeder. Büyüklük kompleksi içindeki Doom’un ayna dolu bir odada kendisiyle maskesiz yüzleşmesi onu çıldırtarak saf dışı kalmasına neden olur.
Böylece demokrasi yanlısı mağdur isyancılar kazanır. Zorba, geçici olarak iktidara gelir ve gerçek, ileri demokrasinin yerleşmesine kadar ülkeyi idareye başlar. Hesaplara göre bir ay sonra ilk seçim gerçekleşecek, halkın özgür iradesiyle demokratik bir hükumet iktidara gelecektir (Fantastik Four, 200. sayı, sayfa 47).

Çizgi roman dünyası ya bu. Üç sayıda devrilen diktatör, 246. sayıda ortaya çıkar. Hikayenin adı “This Land Is Mine” (Bu vatan Benim).


246. sayının sonunda Dr. Doom’u karşılarında gören kahramanlar çok şaşırırlar. Reed “Seni hep yenilgiye uğrattık, ne istiyorsun” diye sorar özetle. Doom da ona “Yardımınızı” diye yanıt verir ve “Sizin sayenizde tahtımı geri almalıyım” diye de bağlar sözünü. Saçmadır tabii bu ilk bakışta. Bir diktatöre neden yardım etsinler ki? Doom onlara vatanı Latveria’nın son halini gösterince durum anlaşılır: Ülke yerle bir olmuştur. Zorba ve tayfası demokrasi getireceğiz diye kandırdığı halkın başına yıkmıştır memleketi.

Böylece hikaye 247. sayıda devam eder. Dr. Doom’la Fantastik Dörtlü yıkık başkentin ortasında geçmiş sayıları özetleyen bir konuşma yaparken evine koşturmakta olan küçük bir çocuk çarpar Doom’a. Doom önce hiddetlense de çocuğun onu sevinçle karşıladığını görünce mutlu olur. Hemen ardından evinden fırlayan anne de ona saygı ve sevgisini sununca iş daha da karmaşıklaşır. Görünen o ki mağdur halk aslında Zorba’nın iddia ettiği kadar mağdur değilmiş bir önceki sistem zamanında. Mağdur edebiyatı biraz fazla abartılmış. Mağduriyet bir yana eski sisteme özlem daha da artmış Zorba’nın yönetimi altında.

Anne anlatmaya başlar aklı karışan kahramanlara “Biz mutluyduk ülkemizde” der kadın. “Doom aramızda gezerken biz kendimizi güvende hissederdik.”. “Kadın, erkek, çocuk mutluyduk.””Latveria kendine yeten bir ülkeydi” der kadın. “Sonra eski kralın kardeşi ortaya çıkarak aklmızı bulandırdı. Çok kişi ona katıldı ve sizin yardımınızla biz Dr. Doom’u haksız yere alaşağı ettik.”

Ardından kanunsuzluklar başladı. Kadına şiddet, hırsızlıklar, derken kıtlık ve suçu unutmuş olan Latveria suçla tekrar tanışırken Zorba sıkıyönetim ilan etti. Buna bir de programlanmış polis robotları katıldı. Böylece memleketin acımasız, mekanik gizli polisi oldu.” (Fantastic Four, 247. sayı, sayfa 10)

Ve o da ne? Bu konuşma sırasında ortaya çıkan robotlar anneyi öldürüyor, büyük bir mücadele sonucunda çocuk ve kahramanlar ülkenin son haliyle yüzleşiyorlar. Latveria iddia edildiği gibi bir mağduriyetler ülkesi değilken o halde getirilmiştir. Hem de demokrasi ve özgülükler vaat eden Zorba tarafından.

Halkıyla bütünleşen Dr. Doom bu sefer iktidara başkaldıranlarla aynı taraftadır. Belli ki ülkenin bir kurtuluş savaşına ihtiyacı vardır. Amerikalı grup Fantastik Dörtlü bu defa da onun yanında bir kez daha aynı ülkeyi özgürleştirmek için saf tutacaklardır.

Peki, Zorba ne yapmaktadır bu arada? Anlamamaktadır Zorba. İnsanların onun sevgisine bağlılık duymamasını anlamamaktadır. İşkence ettiği yaşlı daha yeni bayılmıştır ve Zorba eski yönetime sadakatle bağlı insanlara söylenmektedir. “Aptallar, Moronlar. Bana neden direniyorlar? Aradıkları özgürlüğü ben sunmadım mı onlara? Doom yok artık. Bana karşı yürüyen şu karıncalara bak!

Anlaşılacağı üzere eski krallık yönetimine özlem duyan Zorba kendini ülkenin tek hakimi yapabilmek için mağduriyet, özgürlük özlemi ve demokrasi kartlarını oynamış, iktidarı ele geçirir geçirmez de daha önce karşı olduğunu söylediği hayali diktatörün kendisine dönüşmüştür.

İşte bu Zorba, halkının dileklerini dinlemek yerine bildiğini okumak ve herkesi kendisine biat ettirmek için akıl almaz bir yönteme başvurarak son derece tehlikeli silahlarla donattığı ruhsuz, acımasız ve vicdansız robot polislerini halkın üzerine salar. Şehirlerin her sokağında şiddet uygulanır. (Fantastic Four, 247. sayı, sayfa 47)

Dr. Doom ve Amerikalı müttefikleri birlikte mücadele ederek bu robotları bertaraf ederler. Sonra da sarayı ele geçirirler. Bu arada en sadık yardımcısını zindandan kurtaran Dr. Doom elini biraz daha hızlı tutarak ordusunun generalinin onu terk ettiği sırada Zorba’ya ulaşır. Doom, Zorba’yı daha önce zafer konuşması yaptığı balkon çıkarır, infaz eder “Aşağı, sebep olduğun yıkımın alevlerine bak ve halkının acılarını, ölüm ağıtlarını dinle!”.

Uzun lafın kısası

Bir ülkeye demokrasi getireceğiz diyen Amerikalılar kendi elleriyle iktidara taşıdıkları Zorba diktatörü yine kendi elleriyle devirerek memleketlerine dönmüştür çizgi romanda.
Hey Allah’ım. Ne kurgular var bu çizgi roman dünyasında! Kurgu ama, çok şükür ki kurgu! Gerçekte yok!

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder